Beamers

Hoe werkt een beamer?

Een beamer of videoprojector kan een beeld genereren om op een scherm te projecteren en zo een vergrote versie van het origineel weer te geven. Op deze manier is het mogelijk om zowel presentaties als videobeelden in een kamer of zaal aan meerdere mensen te laten zien. Het eerste systeem ontstond in het jaar 1939 en tegenwoordig is de beamer niet meer weg te denken uit kantoren en vergaderruimtes.

Soorten beamers

Er bestaan pakweg twee soorten beamers: DLP en LCD. Beide soorten beamers kunnen uitstekende beelden leveren maar kennen ook enkele nadelen. We bespreken de technieken die schuilgaan achter deze twee beamers:

LCD (Liquid Crystal Display): Dit type beamer bevat een raster waarop de drie primaire kleuren rood, blauw en groen zich tussen de lamp en de projectielens. Het witte licht van de lamp wordt in deze drie kleuren opgesplitst en door drie afzonderlijke LCD schermen wordt vervolgens een kleurenbeeld ontwikkeld. De vloeibare kristalelementen zorgen ervoor dat er een beeld ontstaat met natuurlijke kleuren en strakke overgangen. De heldere weergave is een groot voordeel van deze techniek, terwijl het onderhoud aan  het filter en de verminderde scherpte als nadeel wordt gezien.

DLP (Digital Light Processing): Deze projectoren werken met honderdduizenden kleine spiegeltjes, die het licht op het scherm projecteren. Elk spiegeltje komt overeen met een beeldpunt en het licht dat hierop valt wordt via een kleurenwiel van de juiste waarde voorzien. De drie basiskleuren maken onderdeel uit van dit wiel en worden door de spiegel via de lens op het scherm geprojecteerd. Het tempo van de omschakelingen van de spiegel bepaalt de helderheid van de weergave. Deze techniek brengt minder ruimte met zich mee dan de LCD beamers en kan dus goed worden toegepast in kleinere ruimtes. Het geluid van de spiegeltjes kan wat meer aanwezig zijn, maar het contrast van deze systemen is hoog. Digitale bioscopen maken gebruik van een complexe uitvoering van dit systeem.

Lichtopbrengst

De lichtopbrengst wordt aangeduid in ANSI lumen en geeft bij een hogere waarde meer licht. De hoeveelheid licht die u nodig hebt, is afhankelijk van de ruimte waarin u de beamer gaat gebruiken. Wanneer het een lichte ruimte betreft, is het aan te raden een beamer met minimaal 2500 lumen aan te schaffen. Bij een ruimte met minder licht kan een beamer met minder lumen ook al volstaan. Naast het aanwezige licht speelt ook de projectieafstand van de beamer een rol in de lichtopbrengst. Als laatste dient er gekeken te worden naar het oppervlak waar de projectie terecht komt, een scherm kan namelijk beter met het licht omgaan dan een standaard witte muur.

Resolutie

De scherpte van het geprojecteerde beeld is naast de lichtopbrengst afhankelijk van de resolutie van de gekozen beamer. De huidige beamers werken met een resolutie van minimaal 1280x720 pixel (HD ready) en de resolutie van het beeld speelt net als bij camera’s en tv’s een bepalende rol in de uiteindelijke beeldkwaliteit. Naast de vele Full HD beamers (1920x1080 pixels) zijn de 4K beamers aan een opmars begonnen en deze geven een resolutie van 3840X2160 pixels. Kijk dus altijd vooraf waarvoor u de beamer gaat gebruiken en of een hoge kwaliteit van het beeld daarbij gewenst is.

Kijkafstand en plaatsing

De minimale kijkafstand tot het beeld is zowel bepalend voor de scherpte van het beeld dat u ziet als voor de belasting van uw ogen. Gemiddeld geldt 1,6 x de breedte van het scherm om de minimale kijkafstand te bepalen. Bij een hogere resolutie (Full HD/ 4K) neemt de vermenigvuldigingsfactor af. De ideale plaatsing van de beamer voor het scherm verschilt voor een LCD of DLP beamer. LCD beamers dienen met het midden evenwijdig aan de onder- of bovenrand van scherm of de muur te worden gehangen. DLP beamers dienen een stukje lager dan de onderkant of hoger dan de bovenkant te worden gehangen. De projectie kan altijd nog worden geoptimaliseerd met behulp van een keystone correctie.

Functionaliteiten

Beamers kunnen over tal van functionaliteiten beschikken die het kijkplezier vergroten. Met het gebruik van WiFi kunt u bijvoorbeeld direct een beeld vanaf een laptop of smartphone op het beeld projecteren. Een fijne functie is een beamer met optische zoom, zodat eenvoudig de projectieafstand kan worden gewijzigd. Met een lens shift is het zelfs mogelijk om het beeld te draaien terwijl de beamer gewoon op zijn vaste positie blijft. Wanneer de beamer een afwijkende positie heeft tot het scherm dan kan via deze functie toch een goed beeld worden ontwikkeld. Beamers beschikken tegenwoordig over voldoende aansluitingen (HDMI, DVI) om zowel het gebruiksgemak als de geluidsprestaties te verbeteren.